Hesperian Health Guides
Dusukun tantanbaliya
Aw bɛ dusukuntantanni jateminɛ kan na). Walima aw bɛ aw tulo da disi numanyanfan fɛ, nin yɔrɔ la:
Ni dusukun tɛka tantan, aw bɛa lajɛ ka a yɔrɔ digidigi walasa kaa tantanni daminɛ. A nafa ka bon ka disi digidigili daminɛ teliya la ni aw ye a ye ko a dusukun tɛka tantan walima ni aw ye a ye ko a fanga ka dɔgɔn.
Aw bɛ disi digidigi
Aw bɛ aw digi disi cɛmancɛ kan teliya la ni aw fanga bɛɛ ye fo siɲɛ 30. Aw bɛ a digi ka jigin fo santimɛtiri 5. Aw bɛ aw jija ka aw teliya a fɛ walasa aw ka se ka digiko caman kɛ, ka se 100 ɲɔgɔn ma miniti kelen kɔnɔ, nka nafaba tɛ o la. Aw bɛ aw jija ka aw teliya ani ka a digi ni fanga ye.
Ka mɔgɔ dɛmɛ ka ninakili sɔrɔ
Miniti 30 digidigili kɔfɛ, aw bɛ fiɲɛ di a ma siɲɛ 2 min bɛ a to a disi ka kɔrɔta.
Aw bɛ to digidigili ni fiɲɛ dili la
Ni aw ye disi digiko 30 kɛ, aw bɛ fiɲɛ diko 2 kɛ. Aw bɛ waatijan kɛ o la. Aw bɛ to o la fo a tigi ka ninakili daminɛ ani ka ɲɛmatigɛ walima fo aw ka da a la ko a tigi sara.
Dɛmɛ ɲini
Ni aw bɛ se ka taa ni a tigilamɔgɔ ye dɔgɔtɔrɔso la joona, aw ye taa ni a ye. Sira fɛ, aw bɛ tɛmɛ digidigili ni fiɲɛ dili fɛ. O bɛ a tigi to ni na fo aw ka dɛmɛ sɔrɔ.
Nin waleya bɛ a to mɔgɔ ka segin a yɛrɛ ma ni kuran ye a gosi, ni a tun bɛna to ji la, ni fɛn dɔ ye a gosi a disi la, ni nɛnɛ ye a degun kojugu (nɛnɛ jugumanba) walima ni dɔrɔgu ye a su.
Disi digidigili jɔyɔrɔba tɛ dusukunnabana na, nka a waleyali tɛ basi ye, sango ni aw ye a dɔn ko aw bɛ dɛmɛ sɔrɔ dɔgɔtɔrɔ dɔ fɛ. (Walasa ka kunnafoni caman sɔrɔ dusukunnabanaw kan, aw ye sɛbɛn ɲɛ Dusukundimi.)
Dɔgɔtɔrɔw ka mansini kurannama dɔ bɛ yen min bɛ dusukun lasegin dusukunnabana kɔfɛ. Aw bɛ a ɲini ka a dɔn ni o mansini dɔ bɛ aw ka sigida la ani a bɛ mara yɔrɔ min sani kasaara ka mɔgɔ sɔrɔ. U ka teli ka sɔrɔ anbilansiw kɔnɔ, foroba yɔrɔw la i n’a fɔ polisisow walima dunanjiginsobaw (otɛliw) kɔnɔ.